جرثقیلها از جمله ماشین‌هایی هستند که برای بالا بردن و جابه جایی
مصالح به کار می‌روند.
در صنعت ساختمان عمدتاً برای جابه جایی مصالح به فواصل و ارتفاع‌های
مختلف و همچنین نصب قطعات از انواع جرثقیل استفاده می‌شود.
در انتخاب نوع و ظرفیت جرثقیل عوامل مهمی مؤثر می‌باشند از جمله:
- شعاع عمل جرثقیل چه از نظر طولی و
چه از نظر ارتفاعی
- وزن و ابعاد باری که جابه جا می‌شود
- ارتعاشات ایجاد شده توسط بار
- هزینه‌های کلی
- توانایی‌های جرثقیل
- شرایط غالب کار
- میزان استفاده از دستگاه
تاریخچه جرثقیلها
جرثقیلهای اولیه که حدود ۴۰۰۰ سال
پیش و در تمدن مصر باستان برای جابه جایی آب مورد استفاده قرار می‌گرفتند شبیه به شادوف بودند.
نحوه کار شادوف به این صورت بود که برای تعادل در یک طرف، وزنه
تعادلی و در انتهای دیگر بازوی گردان که آب یا کالا را جابه جا می‌کردند قرار
داشته است.
قسمت‌های تشکیل دهنده این دستگاه چوبی عبارت بود از:
- یک تکیه‌گاه افقی
- دو تکیه‌گاه عمودی
- یک بازوی گردان
استفاده از نمونه‌های اولیه جرثقیل در سایر ملل نیز شایع بوده است.
به عنوان مثال شواهد باستان شناسان بیانگر این مطلب است که شش قرن
پیش از میلاد مسیح یونانیان از وسایلی چوبی برای حمل وسایل سنگین استفاده می‌کردند.
رومی‌ها نیز در ساختار جرثقیل یونانی‌ها تغییراتی ایجاد نمودند و از
آن در ساخت و ساز استفاده می‌کردند.
جرثقیل‌‌هایی که رومیان از آن استفاده می‌کردند به ترِدویل معروف است.
در قرن شانزدهم میلادی برای افزایش طول باربرداری جرثقیل، قسمت بازوی
متحرک به قسمت بالابرنده یا بازوی اصلی اضافه شد.
با انقلاب صنعتی استفاده
از جرثقیلها برای حمل بار در بنادر رونق گرفت.
در سال ۱۸۳۸ ویلیام
آرمسترانگ کارخانه‌دار و تاجر انگلیسی جرثقیلی ساخت که با قدرت آب کار می‌کرد.
یکی از جرثقیلهای او توسط نیروی دریایی ایتالیا در سال ۱۸۸۳ مورد استفاده قرار گرفت.
این دستگاه تا اواسط دهه ۱۹۵۰
برای فعالیت‌های گوناگون استفاده می‌شد و هنوز با گذشت چندین دهه در شهر ونیز
ایستاده است.
تقسیم‌بندی جرثقیلها
از جرثقیلها به طور وسیع و متنوع استفاده می‌گردد که می‌توان آنها
را تحت سه عنوان طبقه‌بندی کرد:
- جرثقیلهای متحرک
- جرثقیلهای ثابت
- جرثقیلهای برجی
کاربرد جرثقیل در پروژه‌های عمرانی
- بتنریزی به
ویژه در سازه‌های بلند مرتبه
- استفاده به عنوان بالابر
- تخلیه و بارگیری مصالح و لوازم
- کمک به اجرای اسکلت بتنی
- برپا نمودن اسکلت فلزی
انواع جرثقیلهای متحرک
این جرثقیلها به لحاظ کارایی و قابلیت جابه جایی آنها در طرح‌ها و
ظرفیت‌های مختلفی ساخته می‌شوند و می‌توانند 360 درجه دوران کنند.
جرثقیلهای متحرک به پنج گروه تقسیم می‌شوند:
- جرثقیلهای کامیونی
- جرثقیلهای خودرو
- جرثقیلهای زنجیر‌دار
- جرثقیلهای دکلی
- جرثقیلهای دروازه‌ای
شناخت جرثقیل‌کامیونی
یکی از انواع جرثقیلهای کاربردی، جرثقیل
کامیونی است که با
ساختار خاص و منحصر به فردی طراحی و ساخته می‌شوند.
همانطور که از نام آنها مشخص است شکل ظاهریشان به صورت کامیون است و
از ناحیه پشتی به حالت کامیونی هستند.
جرثقیلهای کامیونی با چرخ امکان
جابه جایی سریع و همچنین مانور زیاد دارند اما به دلیل قدرت کم آنها بیشتر برای
کارهای کوچک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
در ضمن پایه‌های تعادل باید در زمان استفاده از آن بر روی زمین محکم
شوند تا علاوه بر ایجاد تعادل برای جرثقیل از ترکیدن لاستیک‌های آن جلوگیری شود.
محیط‌ها و محوطه‌هایی که جرثقیلهای
کامیونی در آنها
استفاده می‌شود ممکن است بزرگ یا کوچک، مسقف یا بدون سقف باشد جرثقیلها هم در هر
محیط متفاوت‌اند و هریک عملکرد‌ها و قابلیت‌های مخصوص به خود را دارند.
جرثقیلهای کامیونی نوعی از
جرثقیلها است که جزء جرثقیلهای
متحرک محسوب می‌شود
و این می‌تواند ویژگی مطلوبی برای این دست از جرثقیلها محسوب شود.
انواع جرثقیل‌کامیونی
این نوع جرثقیلها به دو دسته تقسیم می‌شوند:
- جرثقیلهای کامیونی بدون کابین
- جرثقیلهای کامیونی با کابین
جرثقیلهای نوع اول:
معمولاً جرثقیل بر روی یک شاسی کامیون یا کفی مخصوص قرار می‌گیرد.
شعاع عمل و ظرفیت این جرثقیل معمولاً کم و در حدود 1 الی 10 تن می‌باشد.
هدایت جرثقیل در یک فضای باز و در بغل کامیون انجام می‌گیرد.
جرثقیلهای نوع دوم:
در این نوع جرثقیلهای
کامیونی ظرفیت‌های 5
الی 100 تن استفاده می‌شود که برای کنترل جرثقیل از کابین مخصوص جرثقیل استفاده می‌شود.
این جرثقیلهای
کامیونی با استفاده از
جک‌های ستونی ظرفیت خود را افزایش می‌دهند.
بازوی متحرک این جرثقیلها معمولاً به صورت تلسکوپی است که هیدرولیکی
عمل می‌کند.
جرثقیلهای بازو تلسکوپی به خاطر زمان کوتاهی که صرف آماده‌‌سازی
آنها می‌شود بسیار متداول هستند.
برای بالا بردن شعاع عمل این نوع جرثقیلها می‌توان از قطعه انتهایی
به نام (JIB) استفاده کرد.
بهترین ویژگی این ماشین‌ها سرعت جابه جایی زیاد آنها به سبب نوع چرخ‌های
آنهاست که امکان عبور و مرور سریع و آسان را در شاه راه‌ها و جاده‌ها میسر می‌سازد.
مزایای جرثقیل‌کامیونی
تحرک:
از آنجایی که جرثقیل
کامیونی متحرک است به
راحتی می‌تواند از یک مکان به مکان دیگر منتقل شود.
این بدان معنی است که می‌توانید از جرثقیل برای جابه جایی اشیا از یک
مکان به مکان دیگر استفاده کنید.
علاوه بر این، جرثقیلهای
کامیونی دارای تنوع می‌باشند
و انعطاف‌پذیر نیز هستند.
بنابراین می‌توانید از آنها برای دسترسی به معابر باریک و مکان‌هایی
استفاده کنید که استفاده از آنها دشوار باشد.
راه اندازی سریع:
اگر قبلاً خدمات جرثقیل اجاره‌ای دریافت کرده‌اید، می‌دانید که جرثقیل کامیونی به زمان کمی برای شروع به کار نیاز
دارد.
این بدین معنی است که شما وقت کمی را برای آغاز پروژه خود صرف می‌کنید،
بنابراین هزینه کمتری برای کرایه جرثقیل می‌پردازید.
قوی بودن جرثقیل کامیونی:
از آنجا که اغلب جرثقیلهای
کامیونی، نسبت به جرثقیلهای دیگر کوچک‌تر هستند، بسیاری از
مردم این تصور را دارند که جرثقیلهای
کامیونی ضعیف‌تر از
سایر همتایان خود هستند.
با وجود اینکه جرثقیلهای
کامیونی کوچک‌تر
هستند، اما دارای محورهای سنگین، قدرت هیدرولیک نو آورانه و تمام توان لازم جهت
بالا بردن کارآمد بارهای سنگین به ارتفاعات بالا می‌باشند.
در واقع این جرثقیلها بسته به نوع می‌توانند از یک کیلو تا ده‌ها تن
را تا ارتفاعی بیش از 100 متر بالا ببرند.
صرفه‌جویی در فضا:
همانطور که گفته شد، این جرثقیلها کوچک‌تر هستند و در نتیجه موجب
صرفه‌جویی در فضا می‌شوند.
اگر پروژه دارید و فضا در اختیارتان نیست، جرثقیل
کامیونی مطمئناً
بهترین انتخاب شماست.