آموزش ایمنی جرثقیل

انواع جرثقیل

• جرثقیل موبایل crane Mobile
• جرثقیل بوم مفصلی crane boom Articulating
• بوم ساید جرثقیل Side boom tractor / crane
• جرثقیل برجی crane Tower
• جرثقیل کانتینربر crane Container
• جرثقیل برجی خود برپا کن crane tower erect-Self
• جرثقیل پایه دار و ستونی crane pedestal & Portal
• جرثقیل دکل دار crane Derrick
• جرثقیل شناور crane Floating
• سقفی جرثقیل Overhead/bridge crane
• جرثقیل دروازه ای crane goliath/Gantry
• جرثقیل آویز crane Underhung
• جرثقیل مونوریل crane Monorail
• جرثقیل دیواری crane Wall
• جرثقیل بازویی crane Jib

 انواع خطرات و لزوم آموزش ایمنی جرثقیل

• خطرات الکتریکی
• بار گذاری بیش از حد مجاز
• خطرات مسیر جرثقیل
• خطرات آتش سوزی در جرثقیل
• سقوط از پرتگاه جرثقیل

نکات مهم آموزش ایمنی جرثقیل

• در زمان استفاده از هر نوعی از انواع جرثقیل نام برده شده در بالا، توجه به این نکات ضروری و متضمن حداکثر ایمنی اپراتور جرثقیل، اعضای تیم لیفتینگ و تجهیزات مربوطه می‌باشد.
• بالا و پایین بردن عمودی بار به طوریکه در حین بلند کردن نوسان نداشته باشد.
• بازدید روزانه ی اپراتور قبل از شروع کار از کلیه قسمت های جرثقیل و دقت کافی از صحت وضعیت قطعات انجام گیرد.
• حداکثر ظرفیت مجاز جرثقیل باید در طرفین دستگاه حک شده باشد.
• تمام چرخ دنده ها و سایر قسمت های انتقال دهنده ی نیرو باید دارای حفاظ و پوشش مناسب باشند.
• تحت هیچ شرایطی بار نبایستی برای مدت طولانی به صورت معلق در هوا نگه داشته شود.
• برای جابجایی بارهای سنگین، ابتدا بار را به اندازه ی ۱۵۰ میلیمتر از زمین بلند کرده اگر اتفاقی نیفتاد با احتیاط کامل بار را جابجا نمایید.
• در مواقعی که اپراتور دید کامل و صحیح نسبت به مسیر ندارد یک نفر علامت دهنده (ریگر) باید علامت های لازم را به وی بدهد.
• پیش از شروع کار از سالم بودن ترمزهای حفاظتی مطمئن شوید ترمزهای حفاظتی باید باری معادل ۱/۵ برابر ظرفیت مجاز را نگه دارد.
• زمانی که قالب در پایین ترین حالت ممکن قرار دارد حداقل بایستی ۲ دور کابل دور غلتک بماند.
• در حین بالا بردن بار توقف ضربه ای به جرثقیل وارد نشود.
• حداقل فاصله ی ایمن از جریان برق ۶ متر است.
• دستگاه بایستی مجوز سلامت فنی را از مرکز مجاز اخذ نماید که پس از کنترل تمامی قسمت های دستگاه برای مدت معینی صادر می‌شود.
• اگر وزن بار به اندازه ی ظرفیت نهایی جرثقیل باشد با کنترل واحد ایمنی جابجا گردد.

محاسبات جریان باد در زمان باربرداری

محاسبات میزان وزش و فشار باد در حین عملیات باربرداری و آموزش ایمنی جرثقیل تاثیر مستقیم در جلوگیری از وقوع حوادث دارد. چه بسیار هستند پروژه‌هایی که به خاطر عدم انجام این محاسبات ساده به یک شکست تبدیل شده‌اند.

سرعت وزش باد، مقدار بار و فشار وارد بر بار بلند شده توسط جرثقیل را مشخص می‌کند. برای محاسبه فشار دینامیک باد، مجذور سرعت وزش باد در عدد ۰٫۶۱۳ به عنوان ضریب، ضرب می‌شود.

فشار دینامیک باد از این فرمول به دست می‌آید:  q=KV

در این فرمول q همان فشار دینامیک،‌ K همان ضریب ۰٫۶۱۳ و V سرعت باد است.

میزان بار مجاز  SWL

معمولاً‌ برای به دست آوردن SWL از دو روش زیر استفاده می‌شود:

• آزمون استاتیک
• آزمون دینامیک
• گاهی اوقات از آزمون قدرت هم استفاده می‌نمایند.

 ایمنی جرثقیل متحرک (جرثقیل موبایل)

در هنگام استفاده از جرثقیل موبایل یا متحرک توجه به نکات ذیل ضروری است:

1. جرثقیل متحرک تنها باید در یک سطح مسطح و به اندازه کافی همراستا با سطح زمین برپا شود تا وزن جرثقیل و بارها در تعادل باشند.
2. قبل از بلند کردن جسم، به طور کامل از حداکثر ظرفیت و ثبات آن بر روی زمین اطمینان حاصل نمایید .
3. وزن بار نباید از بار ایمن کار تجاوز نماید.
4. هرگز به طور ناگهانی جرثقیل را بحرکت در نیاورده و یا متوقف ننمایید.
5. بارها نباید بر روی زمین کشیده شوند.
6. حرکت بار با سرعت امن صورت پذیرد.
7. تنظیم طول بوم برای اطمینان از آن که جرثقیل در داخل شعاع عملیات ایمن عامل قرار دارد، انجام گردد.
8. هنگامی که در حال حرکت سربالایی یا سراشیبی، زاویه رونق باید به شرایط کاری ایمن تنظیم شود.

 ایمنی جرثقیل برجی (تاورکرین) :

1. اطمینان حاصل شود که نشانگر بار امن خودکار نصب شده است.
2. ارائه راهی مطمئن برای دسترسی و خروج، دارای اهمیت است.
3. اطمینان حاصل شود که بار و جرثقیل در مسیرهای بلند کردن و هنگام بلند کردن بار با چیزی برخورد نمی‌کنند.
4. مسیرهای بلند کردن نبایستی به هر ساختمان یا هرفردی در اطراف آسیب برساند.
5. برای اطمینان از ثبات بار، سرعت حرکت باید تا حد ممکن کند باشد.
6. وقتی جرثقیل برجی در حال کار نیست، واگن برقی جرثقیل باید در نزدیکی برج و درحداقل شعاع قرارداده شود.
7. در آب و هوای طوفانی جهت بازوی جرثقیل باید به سمت پشت به بادگرد باد باشد و ترمز جرثقیل نیز بایستی آزاد باشد تا جرثقیل نوسان آزادانه هم سو با باد داشته باشد.

تاندم لیفتینگ Tandem  Lifting ( جابجایی بار با چند جرثقیل)

• کنترل کل عملیات توسط سرپرست متخصص.
• بکارگیری ریگر باتجربه.
• ارزیابی دقیق تمامی مراحل کار توسط سرپرست و اپراتور و ریگر.
• مشخص شدن میزان دقیق باری که هر جرثقیل باید بلند کند.
• استفاده از جرثقیل های مشابه تا حد امکان.
• جرثقیل ها حتما می بایست مجهز به نشانگر وزن بار Load Indicator باشند.

محاسبه سهم بار هر جرثقیل

• حداقل ظرفیت لازم برای هر جرثقیل هنگام کار با دو جرثقیل ۲۰ درصد بیشتر از سهم محاسبه شده ی بار در نظر گرفته می‌شود.
• حداقل ظرفیت لازم برای هر جرثقیل هنگام کار با سه جرثقیل ۳۳ درصد بیشتر ازسهم محاسبه شده ی بار در نظر گرفته می‌شود.
• حداقل ظرفیت لازم برای هر جرثقیل هنگام کار با چهار جرثقیل ۵۰ درصد بیشتر از سهم محاسبه شده ی بار در نظر گرفته می‌شود.

تهیه لیفتینگ پلن Lifting Plan

• مشخص کردن محوطه انجام کار با علائم هشدار دهنده و نوار خطر.
• سفت و محکم بودن زمین جهت قرارگیری جرثقیل‌ها.
• مشخص بودن دقیق وزن بار.
• تراز بودن محل قرارگیری جرثقیل‌ها.
• جرثقیل‌ها نباید بیشتر از ۷۵ درصد ظرفیت خالص‌شان بارگذاری شوند.
• برابر بودن سرعت سوئینگ دو جرثقیل.

تعیین وزن بار

• مشاهده وزن بار که روی جعبه یا خود بار توسط سازنده نوشته شده است. در این روش حتما توجه داشته باشید که وزن نوشته شده، وزن خالص بار (وزن حقیقی بار بدون احتساب وزن بسته بندی) است یا  وزن ناخالص ( وزن بار به همراه تجهیزات و متعلقات و بسته بندی).
• مراجعه به اسناد و برگه های بار، که توسط سازنده ارائه می شود جهت بدست آوردن وزن بار.
• تعیین وزن با کمک باسکول زمانی که بار روی کفی تریلی یا کامیون است.
• بدست آوردن وزن بار بصورت تخمینی با استفاده از جداول وزنی مواد.